رازهای موج سواری: از تاریخچه و قوانین تا بهترین مقاصد موج سواری
موج سواری، ورزشی است که از دوران باستان در پرو و هاوایی شکل گرفته و امروزه بهعنوان یکی از محبوبترین ورزشهای آبی در سراسر جهان شناخته میشود. این ورزش نهتنها بهدلیل هیجان و لذت از سواری بر روی امواج مورد توجه قرار میگیرد، بلکه بهعنوان نمادی از ارتباط عمیق انسان با طبیعت و دریاها شناخته میشود. موج سواری به مرور زمان از شکلهای سنتی خود فراتر رفته و انواع مختلفی مانند بادیبردینگ، زانو سواری (موج سواری بر روی زانو) و استفاده از هیدروفویلها را شامل میشود.
تاریخچهی موج سواری نشاندهنده تکامل ابزارها و تکنیکها، از تختههای چوبی سنگین و بزرگ تا تختههای سبکتر و پیشرفتهتر امروزی است. علاوهبر این، ورود موج سواری به مسابقات حرفهای و رقابتهای المپیک نشاندهنده اهمیت و رشد این ورزش در سطح جهانی است. موج سواری نهتنها ورزشکاران را با چالشهای بدنی و تکنیکی روبهرو میکند، بلکه مزایای جسمی و روحی بسیاری را نیز بههمراه دارد. از بهبود سلامت قلبی-عروقی تا افزایش قدرت عضلات و کاهش استرس، بهطور کلی این ورزش تاثیرات مثبتی بر سلامت عمومی افراد دارد.
بااینحال، موج سواری خطرات خاص خود را نیز دارد که نیازمند آگاهی و آمادگی موج سواران است. از غرق شدگی تا برخورد با اشیاء زیر آب و موجودات دریایی، موج سواران باید همواره هوشیار و آماده باشند تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری کنند. این ورزش با ارائه تجربیات متفاوت در هر ساحل و امواج، همواره طرفداران جدیدی را به خود جذب میکند.
موج سواری چیست؟
موج سواری یک ورزش آبی است که در آن ورزشکار، در حالی که روی تختهای ایستاده، حرکات مختلفی را روی موج انجام میدهد. بهطور کلی، موج سواری نوعی ورزش آبی سطحی است که در آن فردی به نام موج سوار (یا دو نفر در موج سواری تیمی) با استفاده از یک تخته، روی قسمت جلو یا سطح یک موج در حال حرکت سوار میشود. این موج معمولاً موج سوار را به سمت ساحل هدایت میکند.
امواج مناسب برای موج سواری عمدتاً در سواحل اقیانوس یافت میشوند، اما میتوان آنها را در شرایط دیگری نیز تجربه کرد؛ مانند امواج ایستا در اقیانوس آزاد، امواج دریاچهها، رودخانهها (بهصورت موج مدی) یا حتی استخرهای موج.
اصطلاح “موج سوار” به فردی اطلاق میشود که با استفاده از تخته، روی موج سوار میشود، بدون توجه به نحوه قرارگیری او (ایستاده یا خوابیده). انواع مختلفی از تختههای موج سواری وجود دارد. مردم موچه در پرو معمولاً از قایقهای ساختهشده از نی برای موج سواری استفاده میکردند، در حالی که مردم بومی اقیانوس آرام از وسایلی مانند “آلا” و “پایپو” بهره میبردند.
فرهنگهای باستانی بیشتر روی شکم یا زانو موج سواری میکردند. اما در تعریف مدرن، موج سواری معمولاً به حالتی اشاره دارد که فرد با ایستادن روی تخته موج سواری، موج را سوار میشود. این نوع از موج سواری بهعنوان “موج سواری ایستاده” نیز شناخته میشود.
تاریخچه موج سواری: ساکنان پرو و هاوایی اولین موج سواران
موج سواری بر اساس باور باستانشناسان، در دوران باستان توسط ماهیگیران در پرو انجام میشده و بعداً در حدود سال ۴۰۰ میلادی در سراسر پولینزی گسترش پیدا کرده است.
اما برخی میگویند ریشههای موج سواری در هاوایی و پولینزی پیشامدرن قرار دارد، جایی که این ورزش توسط مردان و زنان از تمام طبقات اجتماعی، از اشراف گرفته تا مردم عادی، انجام میشد. کاوشگران و مسافران اولیه اروپایی مهارتهای موج سواران هاوایی را تحسین میکردند، اما مبلغان مذهبی قرن نوزدهم که به این جزایر اعزام شده بودند، به دلیل «آمیختگی مداوم و بدون محدودیت زنان و مردان» این فعالیت را ناپسند دانسته و آن را ممنوع کردند. تا پایان قرن نوزدهم، موج سواری در هاوایی بهطور پراکنده انجام میشد.
اما در اوایل قرن بیستم، همزمان با توسعه هاوایی بهعنوان یک مقصد گردشگری، موج سواری دوباره احیا شد و این ورزش بهسرعت به کالیفرنیا و استرالیا گسترش یافت. عواملی کلیدی در این گسترش، نویسنده آمریکایی جک لندن و موج سواران هاوایی، جورج فریت و دوک کاهاناموکو، بودند. در سفری که جک لندن به وایکیکی داشت چندین مقاله درباره موج سواری در مجلات محبوب آمریکایی منتشر کرد. در سال 1907، صنعتگر آمریکایی هنری هانتینگتون، فریت را که او را «مردی که میتواند روی آب راه برود» معرفی میکرد، برای تبلیغ خط راهآهن جدید خود به ردوندو بیچ استخدام کرد. اینگونه موج سواری در کالیفرنیا رواج یافت.
چند سال بعد، پس از اینکه کاهاناموکو در المپیک 1912 مدال طلای شنای 100 متر آزاد را به دست آورد، مقامات شنای نیوساوت ولز او را به استرالیا دعوت کردند تا سبکهای شنا و موج سواری خود را به نمایش بگذارد. در سالهای 1914 و 1915، کاهاناموکو مردم را در سیدنی با مهارتهای موج سواری خود شگفتزده کرد و به این ترتیب به تثبیت این ورزش در استرالیا کمک کرد.
طراحی اولیه تختههای موج سواری پیشرفت این ورزش را محدود میکرد. تختههای معمولی که نسل کاهاناموکو استفاده میکرد، از چوب سخت ساخته شده بود که طولی بین 2 تا 3 متر، عرض 61 سانتیمتر، ضخامت 8 سانتیمتر و وزنی حدود 45 کیلوگرم داشت. طراحی ابتدایی و نبود باله، هدایت تختهها را بسیار دشوار میکرد. بیشتر موج سواران فقط تختههای خود را به سمت ساحل هدایت میکردند و تلاشی برای تغییر مسیر نمیکردند.
در دهه 1930، موج سوار آمریکایی تام بلیک، تختهای توخالی ساخت که از تخته سهلایی بر روی تیرهای عرضی تشکیل شده بود. او همچنین یک باله در زیر دم تخته اضافه کرد که به موج سواران امکان کنترل بیشتری بر تختههایشان میداد. هدف اصلی بلیک ساخت تختهای سریعتر برای شرکت در مسابقات پاروزنی بود که در آن زمان محبوب بود. بااینحال، تخته سبکتر بلیک که بین 27 تا 32 کیلوگرم وزن داشت، موج سواری را بسیار آسانتر کرد.
مواد جدیدی مانند چوب بالسا، فایبرگلاس و پلیاورتان در دهه 1940 طراحی و ساخت تختهها را بیشتر متحول کردند و تختههایی تولید کردند که قابلیت کنترل و مانورپذیری بیشتری داشتند. این تختهها که به «مالیبو» معروف بودند (بر اساس نام ساحلی در کالیفرنیا که برای اولین بار در آن معرفی شدند)، وزنی حدود 9 کیلوگرم داشتند و به موج سواران اجازه میدادند موقعیت و سرعت خود را تنظیم کنند تا با سرعت موج در حال شکستن هماهنگ شوند، سرعت تخته را آهسته کنند تا موج آنها را بگیرد یا جهت خود را در دیوارههای موج تغییر دهند.
اگرچه هاوایی همچنان خانه معنوی موج سواری است، موج سواران در هر جایی که مواج باشد، از نروژ تا قطب جنوب و از دریای مدیترانه تا دریاچه میشیگان، حضور دارند.
اولین رقابتهای موج سواری
در سال 1953، باشگاه موج سواری وایکیکی اولین مسابقات بینالمللی موج سواری برای مردان و زنان را در ماکاها، هاوایی برگزار کرد. این مسابقه، نقطه آغاز رسمی ورزش موج سواری محسوب میشود. در این مسابقه داوران بر اساس طول مدت موج سواری، تعداد موجهای گرفتهشده، مهارت، روحیهی ورزشی، و ظرافت حرکت روی تخته به موج سواران امتیاز میدادند.
در سال 1964، انجمن موج سواران استرالیا که بهتازگی تاسیس شده بود، اولین مسابقات جهانی موج سواری را در سیدنی برگزار کرد. در طول این مسابقات بود که موج سواران فدراسیون بینالمللی موج سواری را تشکیل دادند و این فدراسیون مسئولیت سازماندهی مسابقات جهانی را بر عهده گرفت. (در سال 1976، انجمن بینالمللی موج سواری ISA جایگزین این فدراسیون شد)
در سال 1982، انجمن عمومی فدراسیونهای ورزشی بینالمللی، ISA را بهعنوان نهاد حاکم بر موج سواری در جهان به رسمیت شناخت. سیزده سال بعد، در سال 1995، کمیته بینالمللی المپیک (IOC) به ISA بهصورت موقت تاییدیه اعطا کرد. این اعتبارنامه در سال 1997 تأیید شد و ISA توانست به مسابقات المپیک اضافه شود. برای اولین بار، موج سواری در بازیهای المپیک توکیو 2020 (که به دلیل همهگیری COVID-19 در سال 2021 برگزار شد) در برنامهی مسابقات المپیک گنجانده شد.
در سال 1976، گروهی از موج سواران انجمن حرفهای موج سواری (ASP) را تشکیل دادند که یکی از اعضای انجمن بینالمللی موج سواری (ISA) بود، تا مسابقات را هماهنگ کند. در سال 2015، لیگ جهانی موج سواری (WSL) مسئولیت هماهنگی این کار را بر عهده گرفت.
موج سواران حرفهای از طریق جوایز مسابقات، حمایت مالی تولیدکنندگان و فروشندگان تجهیزات موج سواری، یا فعالیت بهعنوان «موج سواران تبلیغاتی» و از طریق عکاسی یا فیلمبرداری که آنها را در حال موج سواری در مکانهای زیبا یا جالب نشان میدهد، درآمد کسب میکنند.
حضور اولین زنان در موج سواری
در ابتدا، تعداد زنان موج سوار بسیار کم بود و آنها اغلب در مسابقات مردان شرکت میکردند، که این وضعیت تا اوایل دهه 1970 ادامه داشت. اولین انجمن حرفهای زنان در سال 1977 آغاز شد، اما تا اواسط دهه 1990 زنان بهطور گسترده به موج سواری روی نیاوردند.
تاریخ مهم اقبال عمومی زنان به موج سواری سال 1995 است، و چهار عامل چرایی این هجوم ناگهانی زنان به موج سواری را توضیح میدهند.
اولاً، ظهور یک موج سوار زن خاص، پویا و تهاجمی از ایالات متحده به نام لیزا اندرسن. اندرسن چهار عنوان قهرمانی جهان را برای زنان بهدست آورد (1994، 1995، 1996 و 1997).
دوم، موج سواران حرفهای زن که بالاخره بحث طولانیمدت درباره بهترین سبک موج سواری برای زنان را حل کردند. به طور خلاصه، آنها به این نتیجه رسیدند که باید مثل مردان بهطور تهاجمی موج سواری کنند. لیزا اندرسن در این روند تاثیرگذار بود.
سوم، برای افزایش بازارهای فروش تجهیزات، تولیدکنندگان لوازم ورزشی شروع به تولید تجهیزات ویژهی موج سواری برای زنان کردند، بهویژه “بوردشورت” یا لباس ویژهی موج سواری که بهطور خاص برای زنان طراحی شده بود؛ این امر زنان را از پوشیدن بیکینی—که یک نوع پوشش موج سواری نامناسب و بدون انعطاف لازم بود—آزاد کرد.
چهارم، تختههای مالیبو دوباره مورد توجه قرار گرفتند و یادگیری موج سواری را برای مبتدیان آسانتر کردند.
پس از تسلط اندِرسن در دهه 1990، لین بیچلی و استفانی گیلمور از استرالیا هرکدام چندین عنوان قهرمانی جهان بهدست آوردند و سالی فیتزگیبونز هموطن آنها حضور مداومی در ردههای بالای مسابقات داشت. کاریسّا مور، از هاوایی، نیز چندین عنوان قهرمانی جهان را از سال 2011 بهدست آورد. بتانی همیلتون، موج سوار جوان و پرامید از هاوایی، پس از حمله کوسه که منجر به از دست دادن دستش شد، توجه زیادی را به خود جلب کرد اما پس از این آسیب نیز همچنان به رقابتهای خود ادامه داد.
تجهیزات و تکنیکها
تختههای موج سواری امروزی همچنان از پلیاورتان و فایبرگلاس ساخته میشوند. با این حال، این تختهها کوتاهتر (طول 1.8 تا 2 متر)، باریکتر (عرض 43 تا 48 سانتیمتر)، نازکتر (ضخامت 5 سانتیمتر) و بسیار سبکتر (وزن 2.3 تا 2.7 کیلوگرم) از تختههای اولیه هستند. طراحی دقیق لبهها (کنارههای تخته)، نوک و دم تخته، به همراه سه باله، به موج سواران امکان میدهد تا تختههای خود را آزادانه روی موج حرکت دهند و موج سواری را به نوعی رقص موزون و ژیمناستیکی بر روی تخته تبدیل کرده است.
امروزه موج، ابزاری است که موج سواران روی آن مانورهای دیدنی انجام میدهند، از جمله این مانورها و تکنیکها میتوان به مانورهای زیر اشاره کرد:
- تِیلاسلاید: بیرون آوردن بالهها از موج و لغزاندن تخته روی سطح موج
- فلوتر:حرکت تخته در امتداد بالای موج در حال شکستن
- ریورس: تغییر سریع جهت
- 360: چرخاندن تخته 360 درجه روی سطح موج
- ایر: پرواز بالای سطح موج
انواع موج سواری
غیر از موج سواری سنتی انواع دیگری از موج سواری نیز وجود دارد، به یکی از این انواع “بادیبردینگ” گفته میشود. در این نوع موج سواری فرد موج سوار روی بادیبرد سوار میشود درحالیکه یا روی شکم، زانو (یک پا و یک زانو روی تخته) یا گاهی حتی ایستاده هستند. سایر انواع موج سواری شامل موج سواری روی زانو یا “زانو سواری”، “موج سواری با تشکهای بادی” و استفاده از هیدروفویلها هستند.
بادیسواری، که در آن فرد بدون تخته از بدن خود برای سوار شدن روی موج استفاده میکند، بسیار رایج است و از نظر برخی از موج سواران به عنوان “خالصترین” شکل موج سواری در نظر گرفته میشود. نزدیکترین شکل بادیسواری که از تخته استفاده میکند، “هندبرد” است که معمولاً یک بند روی آن قرار دارد تا در دست یک موج سوار قرار گیرد. موج سوارانی که بادیبردینگ، بادیسواری یا هندبردینگ میکنند، نسبت به موج سوارانی که ایستاده سوار میشوند، کشش بیشتری احساس میکنند. این کشش بیشتر آنها را به قسمتهای پرتلاطمتری از موج میبرد (که اغلب به طور کامل در داخل آب سفید غرق میشوند).
در مقابل، موج سوارانی که از هیدروفویل استفاده میکنند، کشش کمتری احساس میکنند و ممکن است امواج بدون شکست در اقیانوس آزاد را سوار شوند. سه زیرشاخهی اصلی در موج سواری ایستاده شامل “پدلبردینگ ایستاده”، “موج سواری بلند” و “موج سواری کوتاه” هستند که تفاوتهای زیادی از جمله در طراحی و طول تخته، سبک سواری و نوع موجی که سوار میشوند، دارند.
زیرشاخهی دیگری از موج سواری که در دهه 1990 توسعه یافت، بهعنوان موج سواری با کشیدن شناخته میشود. در موج سواری با کشیدن (که اغلب اما نه همیشه به موج سواری با امواج بزرگ مرتبط است)، یک وسیله نقلیه آبی موتوری مانند یک جتاسکی، موج سوار را به جلوی موج میبرد، به طوری که به موج سوار کمک میکند تا با سرعت موج بزرگ که معمولاً از سرعتی که یک موج سوار خود میتواند تولید کند، سریعتر است، همراستا شود.
معرفی جتاسکیها موج سواری بر روی موجهای بزرگ را بهطور اساسی تغییر داده است. اولین تغییر این بود که این تکنولوژی به موج سواران اجازه داد تا امواجی با ارتفاع بیش از 30 فوت (9 متر) را سواری کنند. (در این ارتفاع، آب که به سمت بالا در حال حرکت است، موج سوار را به عقب میراند و بدون کمک موتور، امکان گرفتن موجهای بالای 30 فوت وجود ندارد.) دومین تغییر این بود که این تکنولوژی شراکتها و کار تیمی را وارد موج سواری کرد، درحالیکه این ورزش بهطور سنتی یک ورزش و فعالیت انفرادی به شمار میآید.
ورزشهای مرتبط با موج سواری مانند “پدلبردینگ” و “کایاک سواری دریا” که به وسیله پاروهای دستی حرکت میکنند، به امواج نیاز ندارند و ورزشهای دیگر مانند “کایتسرفینگ” و “ویندسرفینگ” عمدتاً از باد برای حرکت استفاده میکنند، با این حال تمام این پلتفرمها میتوانند برای سواری روی امواج استفاده شوند. اخیراً با استفاده از قایقهای V-drive، “ویکسورفینگ” که در آن فرد روی موج حاصل از حرکت یک قایق سواری میکند، ظهور کرده است. تا سال 2023، کتاب گینس بزرگترین موج سواری تاریخ را با رکورد 26.2 متر (86 فوت) از سباستین اشتودتنر در نازارِه پرتغال به عنوان بزرگترین موج سواری شناخته است.
قوانین موج سواری
در موج سواری رقابتی، بین دو تا چهار ورزشکار در یک مسابقه شرکت میکنند که بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه وقت دارند تا بهترین موجها را بگیرند.
با رعایت آداب معمول موج سواری، تنها یک موج سوار میتواند در یک زمان روی یک موج سواری کند و کسی که نزدیکتر به قله موج است، حق تقدم دارد.
ورزشکاران توسط یک هیئت داوران از ۱۰ امتیاز برای هر موجی که میرانند امتیازدهی میشوند و تنها دو بهترین سواری—بر اساس سختی، تنوع و نوع حرکات و همچنین قدرت، سرعت و جریان بین حرکات—برای هر ورزشکار محاسبه میشود.
موج سواری و المپیک
در سال 2016، موج سواری توسط کمیته بینالمللی المپیک (IOC) بهعنوان یک ورزش المپیکی معرفی شد تا از المپیک تابستانی 2020 در ژاپن آغاز شود. مسابقات موج سواری برای اولین بار در المپیک ۲۰۲۰ توکیو به جمع ورزشهای المپیکی پیوست که البته بهعلت وقوع پاندمی COVID-19 در سال 2021 برگزار شد. در این دوره از مسابقات تعداد زنان 20 نفر و تعداد مردان شرکتکننده نیز 20 نفر بود. در اولین مسابقات المپیک ورزشکاران از تختههای کوتاه استفاده کردند، همانطور که در بیشتر مسابقات بینالمللی مرسوم است.
در بخش مردان ایتالو فریرا از برزیل اولین قهرمان المپیکی این ورزش شد که توانست کانوا ایگاراشی، ورزشکار محبوب از کشور میزبان یعنی ژاپن را شکست دهد و به مدال طلا برسد. در بخش زنان نیز کاریسا مور از ایالات متحده – متولد هاوایی – مدال طلای زنان را از آن خود کرد و بایانکا بویتندگ از آفریقای جنوبی نیز به مدال نقره رسید.
بهترین موج سواران به کدام کشورها تعلق دارند؟
بهترین موج سواران جهان معمولاً از کشورهایی هستند که دسترسی به سواحل با امواج بزرگ و عالی دارند. این کشورها نهتنها مکانهای معروف موج سواری را در خود جای دادهاند، بلکه دارای فرهنگ موج سواری قوی و امکانات مناسب برای پرورش موج سواران حرفهای نیز هستند. ایالات متحده و استرالیا مدتهاست که قدرتهای اصلی در موج سواری بودهاند، هرچند که موج سواران مرد برزیلی در سالهای اخیر توانستهاند گوی سبقت را از آنان بربایند. در ادامه به 10 کشور برجسته در زمینه موج سواری اشاره میکنیم:
1. هاوایی (ایالات متحده)
هاوایی بهعنوان مهد موج سواری مدرن شناخته میشود. موج سواران افسانهای مانند دوک کاهاناموکو، که به عنوان “پدر موج سواری مدرن” شناخته میشود، از این منطقه بودهاند. هاوایی همچنین محل برگزاری رقابتهای معروف مانند Pipe Masters است و موج سواران این منطقه مهارت ویژهای در سوار شدن بر امواج سنگین دارند.
2. استرالیا
استرالیا به دلیل داشتن سواحل معروف مانند گلد کوست و بایرون بی، یکی از قطبهای موج سواری جهان است. موج سواران برجستهای مانند میک فانینگ، استفانی گیلمور و لین مککنزی از این کشور هستند. استرالیا همچنین میزبان یکی از مهمترین رویدادهای موج سواری حرفهای، Rip Curl Pro، در بلز بیچ است.
3. ایالات متحده (کالیفرنیا)
علاوهبر هاوایی، کالیفرنیا نیز بهعنوان یکی از مراکز موج سواری جهان شناخته میشود. موج سوارانی مانند کیلی اسلیتر، پرافتخارترین موج سوار تاریخ با 11 عنوان قهرمانی جهان، از این ایالت آمدهاند. فرهنگ موج سواری در کالیفرنیا عمیقاً ریشهدار است و بسیاری از برندهای معروف تجهیزات موج سواری نیز در این منطقه رشد کردهاند.
4. برزیل
برزیل با موج سوارانی مانند گابریل مدینا، فیلیپه تولدو و ایتالو فررا در سالهای اخیر در صحنه جهانی درخشیده است. موج سواران این کشور توانستهاند عناوین قهرمانی جهان را به دست آورند. فرهنگ موج سواری در برزیل در حال رشد است و سواحل گرمسیری این کشور محیطی مناسب برای موج سواران فراهم کردهاند.
5. آفریقای جنوبی
آفریقای جنوبی با داشتن سواحل معروفی مانند جفری بی (Jeffreys Bay) موج سواران حرفهای بسیاری را پرورش داده است. جوردی اسمیت یکی از بهترین موج سواران این کشور و جهان است. این منطقه به دلیل امواج راستدست بلند و مناسب برای رقابت، توجه موج سواران بینالمللی را به خود جلب کرده است.
6. فرانسه
فرانسه، بهویژه منطقه هاسگور، بهعنوان یکی از بهترین نقاط موج سواری اروپا شناخته میشود. موج سوارانی مانند ژرمی فلورس، که از جمله ستارگان موج سواری جهان است، از این کشور به عرصه موج سواری معرفی شدهاند.
7. فیجی
فیجی با مکانهای معروفی مانند کلاودبریک، موج سواران حرفهای زیادی را جذب میکند. اگرچه فیجی موج سواران کمتری نسبت به سایر کشورها در صحنه جهانی دارد، اما سواحل آن همیشه میزبان بهترین رقابتها هستند.
8. پرتغال
پرتغال با امواج غولپیکر نازاره (Nazare) و سواحل معروف مانند پنیش، بهتدریج به یکی از مراکز موج سواری در اروپا تبدیل شده است. موج سوارانی مانند فردریکو مورایس از این کشور شناخته شدهاند.
این کشورها به دلیل فرهنگ موج سواری قوی و موقعیت جغرافیایی مطلوب خود، بهترین موج سواران را پرورش دادهاند. هر یک از این مناطق ویژگیها و سبکهای خاصی در موج سواری دارند که بر مهارت موج سواران تأثیر میگذارد.
فواید جسمی موج سواری
اگرچه موج سواری در هاوایی آغاز شد، این روزها، مردم در سرتاسر دنیا، هر جایی که موجی وجود داشته باشد، به موج سواری میپردازند. استرالیا تقریباً 40,000 کیلومتر خط ساحلی دارد که بسیاری از سواحل موج سواری در آن وجود دارند. موج سواران از مزایای جسمی پدال زدن و موج سواری، قرار گرفتن در هوای تازه و همچنین مزایای کلی موج سواری بهرهمند میشوند. موج سواری بسیاری از مزایای سلامتی را به همراه دارد، از جمله:
- تناسب اندام و سلامت جسمی و روحی را افزایش میدهد.
- بهبود سلامت دستگاه قلبی-عروقی که ناشی از پدال زدن برای رسیدن به موج و یا ساحل است.
- افزایش قدرت عضلات شانه و پشت که این عضلات از طریق پدال زدن تقویت میشوند.
- افزایش قدرت پاها و عضلات مرکزی بدن بهطوری که زمانی که روی تخته ایستادهاید، پاهای قوی و عضلات مرکزی بدن قوی شما را در وضعیت ایستاده نگه میدارد.
موج سواری مجموعهای از مزایای دیگر را نیز فراهم میآورد. این فعالیت؛
- یک روش عالی برای گذراندن وقت در فضای باز و لذت بردن از محیط طبیعی است.
- یک راه خوب برای تخلیه استرس و تنشها میباشد.
خطرات موج سواری
غرق شدگی
ورزش موج سواری، مانند تمام ورزشهای آبی، خطر ذاتی غرق شدگی را به همراه دارد. اگرچه تخته به موج سوار کمک میکند تا بر روی آب شناور بماند، اما ممکن است از او جدا شود. یک دستبند که به مچ پا یا زانو وصل میشود، میتواند از جدا شدن تخته جلوگیری کند، اما موج سوار را بر روی تخته یا بالای آب نگه نمیدارد. در برخی موارد، مانند غرق شدن موج سوار حرفهای مارک فو، دستبند میتواند دلیل غرق شدگی باشد، زیرا ممکن است به صخره یا شیء دیگری گیر کند و موج سوار را زیر آب نگه دارد.
همچنین با وجود تخته موج سواری نزدیک به موج سوار در هنگام سقوط از روی آن احتمال اینکه تخته به موج سوار برخورد کند و او را بیهوش کند و منجر به غرقشدگی شود افزایش پیدا میکند (به ویژه با تختههای موج سواری سخت). تخته موج سواری که موج سوارش سقوط کرده ممکن است در امواج بزرگتر گیر کند و اگر موج سوار به دستبند وصل باشد، میتواند او را برای مسافتهای طولانی زیر آب با خود بکشد. موج سواران باید مراقب باشند که تا زمانی که مهارتها و تجربه لازم برای مقابله با امواج بزرگتر و شرایط چالشبرانگیزتر را به دست نیاوردهاند، در امواج کوچکتر بمانند. حتی موج سواران حرفهای نیز در شرایط بسیار چالشبرانگیز غرق شدهاند.
تصادفات
در شرایط نامناسب، هر چیزی که بدن موج سوار با آن تماس پیدا کند، میتواند یک خطر بالقوه باشد، از جمله شنیها، صخرهها، یخهای کوچک، صخرههای زیر آب، تختههای موج سواری و دیگر موج سواران. تصادف با این اشیاء میتواند گاهی باعث آسیبهایی مانند برشها و خراشها شود و در موارد نادر، منجر به مرگ گردد.
تعداد زیادی از آسیبها، تا ۶۶٪، ناشی از برخورد با تخته موج سواری (نوک یا بالهها) است. بالهها میتوانند باعث بریدگیها و خراشهای عمیق شوند، همچنین باعث کبودی شوند. در حالی که این آسیبها ممکن است جزئی باشند، اما میتوانند راه را برای عفونتهای دریایی باز کنند؛ گروههایی مانند “موج سواران علیه فاضلاب” برای آبهای تمیزتر مبارزه میکنند تا خطر عفونتها را کاهش دهند. حشرات محلی و بیماریها میتوانند هنگام موج سواری در سراسر جهان، عوامل خطر باشند. افتادن از تخته موج سواری یا برخورد با دیگران به طور معمول به عنوان “وایپاوت” (سقوط از تخته) شناخته میشود.
موجودات دریایی
گاهی اوقات، موجودات دریایی میتوانند باعث آسیب (مانند مورد بتانی همیلتون) و حتی مرگ شوند. حیواناتی مانند کوسهها، سفرهماهیها، ماهیهای “ویور”، فکها و کیسهتنان میتوانند گاهی خطرناک باشند. موج سواران در آبهای گرم معمولاً تکنیک “بیدار کردن سفرهماهی” را انجام میدهند؛ به این صورت که هنگام راه رفتن در مناطق کمعمق، پاهای خود را در شنها جابجا میکنند تا موجودات خطرناک که ممکن است در کف دریا استراحت کرده باشند را بترسانند و از آنها دور شوند.
جریانهای برگشتی
جریانهای برگشتی کانالهای آبی هستند که از ساحل به سمت دریا جریان دارند. در شرایط نامناسب، این جریانها میتوانند هم برای موج سواران باتجربه و هم برای افراد بیتجربه خطرناک باشند. جریان برگشتی از بیرون، یک منطقه امن و بدون تلاطم به نظر میرسد به همین علت شناگران یا موج سواران خسته یا بیتجربه ممکن است وارد آن شوند و به خارج از نواحی شکسته شدن موجها کشیده شوند.
اگرچه بسیاری از جریانهای برگشتی کوچک هستند و بزرگترین جریانهای برگشتی عرضی بین ۱۲ تا ۱۵ متر (۴۰ تا ۵۰ فوت) دارند اما این جریانهای آبی که به سمت دریا حرکت میکند، بسیار قدرتمند است و شنا کردن به سمت ساحل را برای موج سواران دشوار میکند. با این حال، با پارو زدن موازی با ساحل، یک موج سوار میتواند به راحتی از جریان برگشتی خارج شود. برخی از موج سواران واقعاً از جریان برگشتی استفاده میکنند چون این یک راه سریع و بدون زحمت برای عبور از ناحیهی موجهای شکسته شدهاست.
کف دریا
سطح کف دریا میتواند برای موج سواران خطر ایجاد کند. اگر یک موج سوار هنگام سوار شدن بر موج سقوط کند، موج او را به اطراف میچرخاند و اغلب در جهت پایین پرتاب میکند. در مناطقی با موجشکنهای ریفی و ساحلی، موج سواران به شدت آسیب دیده و حتی جان خود را از دست دادهاند، زیرا با کف دریا برخوردی شدید داشتهاند.
درست در مناطقی که عمق آب در آن نواحی بسیار کم است، به ویژه در موجشکنهای ساحلی یا ریفی در هنگام جزر و مد که سطح دریا پایین است خطر برای موج سواران در کمین است. برای مثال، “سایکلوپس” در غرب استرالیا یکی از بزرگترین و ضخیمترین موجشکنهای ریفی در جهان است که امواج آن تا ۱۰ متر (۳۳ فوت) ارتفاع دارند، اما کف دریا تنها حدود ۲ متر (۷ فوت) زیر سطح آب است.
میکروارگانیسمها
مطالعهای که در ژانویه ۲۰۱۸ توسط دانشگاه آکسفورد با نام “Beach Bum Survey” انجام شد، نشان داد که موج سواران و بادیبردرها سه برابر بیشتر از غیرموج سواران احتمال دارد که به ای.کولی(E.coli) مقاوم در برابر آنتیبیوتیک آلوده باشند و چهار برابر بیشتر از بقیه به دیگر باکتریهایی که به راحتی میتوانند مقاوم به آنتیبیوتیک شوند، آلوده هستند. محققان این را به این دلیل دانستند که موج سواران حدود ده برابر بیشتر از شناگران عادی آب دریا را میبلعند.
آسیب گوش
موج سواران گاهی از محافظ گوش مانند گوشیهای مخصوص برای جلوگیری از ابتلا به بیماری “گوش موج سوار” استفاده میکنند. گوش موج سوار یک بیماری التهابی در گوش است که در نتیجه تماس مکرر با آب سرد ایجاد میشود و باعث رشد استخوان نزدیک به کانال گوش میشود که کانال گوش را باریکتر میکند. این کانال باریکشده باعث میشود که آب به راحتی از گوش تخلیه نشود. این موضوع میتواند باعث درد، عفونت و گاهی زنگ زدن گوش شود.
گوشیهای مخصوص موج سواران، شناگران و سایر ورزشکاران آبی عمدتاً برای جلوگیری از ورود آب به گوش طراحی شدهاند و بدین ترتیب یک حفره هوای محافظتی در داخل کانال گوش ایجاد میکنند. این گوشیها میتوانند از ورود هوای سرد، خاک و باکتریها جلوگیری کنند. بسیاری از گوشیها به گونهای ساخته شدهاند که اجازه میدهند صدا عبور کند و در صورت برخورد تصادفی و بیرون آمدن گوشی، شناور میمانند و دارای یک بند اتصال هستند.
جراحت ناشی از موج سواری
جراحت ناشی از موج سواری به صورتهای مختلفی روی پوست ظاهر میشود، معمولاً به شکل یک لکه قرمز و دردناک و برجسته که روی سینه یا داخل پاهای موج سوار قرار دارد. استفاده از “راش گارد” (لباس محافظ) میتواند وقوع جراحت ناشی از موج سواری که به علت سایش یا آفتاب سوختگی است را کاهش دهد. برای درمان پوست تحریکشده از پمادهای درمانی مانند ژل پترولیوم میتوان استفاده کرد.
آسیب نخاع
“میلوپاتی موج سواران” یک آسیب نادر نخاعی است که باعث فلج اندامهای تحتانی میشود و به دلیل کشیدگی بیش از حد کمر ایجاد میشود. این مشکل زمانی اتفاق میافتد که یکی از رگهای اصلی نخاع به حالت گره در میآید و نخاع را از اکسیژن محروم میکند. در برخی موارد، فلج دائمی میشود. اگرچه هر فعالیتی که در آن کمر به حالت قوس در میآید میتواند باعث این وضعیت شود (مثل یوگا، پیلاتس و غیره)، این پدیده نادر بیشتر در موج سواران مشاهده شده است.
شروع موج سواری
موج سواری به آن راحتی که به نظر میرسد نیست اما ارزشش را دارد که برخی اصول اولیه را برای یادگیری موج سواری فرا بگیرید و امیدوار باشید که بتوانید به سرعت روی پاهای خود بایستید.
از آنجا که موج سواری در دریا انجام میشود، باید شناگر ماهری باشید و همیشه از جنبههای ایمن بودن در دریا آگاه باشید. اگر در مورد یک محل مناسب برای موج سواری مطمئن نیستید، از نجاتغریقهای محلی یا مربیان موج سواری بپرسید.
داشتن تجهیزات مناسب برای استفاده بهتر از امواج ضروری است. تخته شما باید با بدن و توانایی شما هماهنگ باشد. بهعنوان مثال، شروع با تخته بلند توصیه میشود، زیرا ایستادن روی آن، پدال زدن و موج سواری آسانتر است. اگر لازم است، از لباس غواصی استفاده کنید تا مدت زمان بیشتری در آب بمانید، یاد بگیرید و از موج سواری لذت ببرید.
محبوبترین مقاصد موج سواری
در فصل زمستان نیمکره شمالی، ساحل شمالی اوآهو، سومین جزیره بزرگ هاوایی، بهخاطر داشتن برخی از بهترین امواج جهان شناخته میشود. موج سواران از سراسر جهان به نقاطی مانند بکدور در خلیج وایمیا و پایپلاین هجوم میآورند. با این حال، نقاط محبوب موج سواری دیگری نیز در سراسر جهان وجود دارد مانند؛ “تاهوپو” در سواحل تاهیتی، “ماوریک” در کالیفرنیای ایالات متحده، “کلاودبریک” در جزیره تارووای فیجی و “سوپر بانک” در ساحل طلایی استرالیا از بهترین مقاصد موج سواری به شمار میآیند. در همین راستا به معرفی ۱۰ مورد از بهترین مکانهای جهان برای موج سواری پرداختهایم:
۱. پایپلاین، اوآهو، هاوایی
اگر به دنبال موجی هستید که “پادشاه همه امواج” باشد، پایپلاین را از دست ندهید. بسیاری از موج سواران هرگز به اندازه کافی حرفهای نمیشوند تا این موج را سوار شوند، اما همه رؤیای غوطهور شدن در تاج بینقص آن را دارند.
این موج که در جزیرهای قرار دارد که موج سواری مدرن در آن شکل گرفته، یکی از سنگینترین امواج جهان به شمار میرود. ارتفاعی بیش از ۶ متر دارد و بر بستر کمعمق صخرهای میکوبد. تجربهی موج سواری در تونل این موج، گویی در دل یکی از شگفتیهای بیهمتای طبیعت است.
۲. سوپرتیوبز، جفری بی، آفریقای جنوبی
سوپرتیوبز، بهترین موج راستدست (موجی که هنگامی که موج سوار به سمت آن حرکت میکند، موج به سمت راست او میشکند. این نوع موج بهطور معمول برای موج سواران راستدست مناسبتر است زیرا هنگامی که موج شکسته میشود، موج سوار میتواند با تختهاش به سمت راست بچرخد و در مسیر موج حرکت کند) در جهان است که امکان سواری تا ۳۰۰ متر را فراهم میکند. این خلیج به بخشهای مختلفی تقسیم شده است؛ از جمله کیچن ویندوز، مگنا تیوبز و سوپرتیوبز، که خطرناکترین بخش آن به شمار میرود.
۳. تیهوبوو، تاهیتی، پلینزی فرانسه
تیهوبوو یکی از کاملترین و در عین حال ترسناکترین امواج جهان است. این موج منحصربهفرد با شکست کوتاه و شدیدش، در ارتفاع بیش از ۳ متر، حالتی غیرواقعی و فانتزی پیدا میکند.
۴. اولواتو و کوتا، بالی، اندونزی
جزیره بالی، با امواج شفاف و زیبایش، هم موج سواران حرفهای از استرالیا و هاوایی و هم مبتدیانی از سراسر جهان را به خود جذب میکند.
۵. پیپس، پناپی، ایالات فدرال میکرونزی
پیپس، که به “پالیکرپس” معروف است، به دلیل امواج بلند و بینظیرش شهرت دارد. به دلیل موقعیت دورافتاده و هزینههای بالای سفر، این نقطه با وجود امواج فوقالعادهاش، نسبتاً خلوت باقی مانده است.
۶. ماوریک، کالیفرنیا
موجهای افسانهای ماوریک تنها توسط جسورترین موج سواران فتح میشود. این امواج عظیم، با ارتفاعی تا ۲۵ متر، نتیجه طوفانهای دریایی است. ورود اشتباه به این موج میتواند خطرناک باشد. در سال ۱۹۹۴، مارک فو، موج سوار ماهر هاوایی، در این نقطه جان خود را از دست داد.
۷. هاسگور، فرانسه
هاسگور که به “پایتخت موج سواری اروپا” معروف است، با امواج سنگین و دیوار مانند خود حرفهایها را به چالش میکشد. این منطقه همچنین محل زندگی بسیاری از ثروتمندان و افراد مشهور است.
۸. پورتو اسکوندیدو، اوآخاکا جنوبی، مکزیک
این منطقه در مکزیک با فصل موج سواری طولانی از مارس تا دسامبر، موج سواران را با امواج قدرتمند و موجشکنهای شنی به خود جذب میکند.
۹. کلاود ناین، جزیره سیارگائو، فیلیپین
کلاود ناین با امواج قدرتمند و زیبا که بر صخرههای مرجانی تیز و کمعمق فرود میآید، تجربهای هیجانانگیز و در عین حال خطرناک را برای موج سواران شجاع فراهم میکند. این موج چنان خاص است که حس غوطهور شدن در پیلهای مایع را به موج سواران القا میکند.
۱۰. لنس رایِت، سپورا، جزایر منتاوای، سوماترای غربی، اندونزی
در نزدیکی یک روستای ساحلی در جزیره کوچک سپورا، خلیجی شگفتانگیز وجود دارد که به دلیل آب گرم، امواج منظم، و طبیعت سرسبز، موج سواران حرفهای آن را “کمال مطلق” مینامند.
جمعبندی
در طول تاریخ، موج سواری بهعنوان یکی از ورزشهای باستانی با ریشههای عمیق فرهنگی و اجتماعی، به یکی از محبوبترین ورزشهای آبی جهان تبدیل شده است. این ورزش از ماهیگیران باستانی پرو تا موج سواران حرفهای امروزی در سراسر دنیا، تکامل یافته است. موج سواری شامل انواع مختلفی از جمله بادیبردینگ، زانو سواری، و موج سواری با هیدروفویلها است که هر یک ویژگیها و تکنیکهای خاص خود را دارند.
این ورزش به دلیل امکانات و تکنولوژیهای جدید، مانند جتاسکیها و تختههای هیدروفویل، به سطحی جدید از هیجان و توانایی رسیده است. موج سواری همچنین بهعنوان یک ورزش رقابتی در سطح جهانی شناخته شده و در المپیک 2020 توکیو بهعنوان یکی از ورزشهای رسمی المپیک معرفی شد. موج سواری علاوهبر ارائه تجربههای هیجانانگیز، فواید جسمی و روحی بسیاری نیز دارد؛ از جمله بهبود تناسب اندام، سلامت قلبی-عروقی، و افزایش قدرت عضلات. بااینحال، این ورزش با خطرات ذاتی مانند غرق شدگی، برخورد با اشیاء و موجودات دریایی و جریانهای برگشتی همراه است که نیازمند هوشیاری و مهارت بالای موج سواران است.
بهترین مکانهای موج سواری در جهان، از سوپرتیوبز در آفریقای جنوبی تا کلاودناین در فیلیپین، هر کدام با ویژگیهای منحصر به فرد خود، موج سواران را به ماجراجویی و کشف ناشناختهها دعوت میکنند. در نهایت، موج سواری بهعنوان یک ورزش همهجانبه و کامل، همواره طرفداران جدیدی را جذب کرده و به یکی از نمادهای فرهنگ ساحلی و دریایی تبدیل شده است.
منابع:
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/surfing-health-benefits#avoiding-injury
https://en.wikipedia.org/wiki/Surfing#Dangers
https://olympics.com/en/sports/surfing/
https://www.britannica.com/sports/surfing
https://edition.cnn.com/travel/article/50-surf-spots/index.html