تاریخچه شیرجه در المپیک | بررسی شیرجه در ادوار مختلف المپیک

به‌مرورزمان رشته‌های ورزشی مختلفی در انواع مسابقات ازجمله المپیک ظهور کرده‌اند. بررسی تاریخچه این رشته‌های ورزشی، آگاهی ما را درباره چگونگی شکل‌گیری و سیر این رشته‌ها در المپیک افزایش می‌دهد. با توجه به این که یکی از رشته‌های نسبتاً شناخته‌شده در المپیک، شیرجه است در این مقاله قصد داریم با دقت بیشتری تاریخچه شیرجه در المپیک را مورد ملاحظه قرار دهیم و به بررسی شیرجه در ادوار مختلف المپیک بپردازیم.

اولین مسابقات شیرجه در المپیک

بررسی تاریخچه شیرجه در المپیک به ما نشان می‌دهد که چقدر این رشته در طول زمان پیشرفت کرده است. تاریخچه شیرجه در المپیک مربوط به زمان‌های خیلی دور نیست و در طول قرن اخیر شیرجه از یک سری مراحل نه‌چندان مطلوب عبور کرده و تبدیل به یکی از جذاب‌ترین مسابقات در المپیک‌ها شده است. 

سال  ۱۸۹۶ برای اولین بار به‌طور رسمی مسابقات ورزشی المپیک برگزار شدند، اما در دو دورۀ اول المپیک هیچ خبری از مسابقات شیرجه در سطح المپیک نبود و اولین مسابقات شیرجه در المپیک در سال 1904 برگزار شدند؛ درنتیجه برای اولین بار شیرجه‌ روها توانستند در المپیک سینت لوئیس هنرنمایی کنند. در این المپیک جورج شلدون از ایالات‌متحدۀ آمریکا در پرش سکوی 10 متر مدال طلا را کسب کرد، هرچند آلمانی ها به این پیروزی آمریکا اعتراض داشتند. آنچه در سال 1904 به‌عنوان شیرجه به نمایش گذاشته شد شیرجۀ ساده بود، بنابراین در المپیک 1908 لندن بود که نوع جدیدتری از شیرجه به نام شیرجه فانتزی به جهان عرضه شد. نهایتاً در المپیک 1928 شیرجۀ ساده و فانتزی به‌ صورت یک پدیدۀ یکپارچه درآمدند.

 سال 2000 در المپیک سیدنی مسابقات شیرجۀ هماهنگ به برنامه المپیک اضافه شد. در این نوع از شیرجه دو نفر به‌صورت هم‌زمان از سکوی 10 متری یا تختۀ 3 متری به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.

در المپیک 2008 در لندن برای نخستین بار از تخته‌های قابل ارتجاع (فنری) برای پرش استفاده شد؛ درواقع این تخته‌ها پیش ساز تخته‌های فنری پرش در مسابقات امروزی بودند. 

در تاریخچه شیرجه در المپیک، ابتدا ورزشکاران آمریکایی در کسب مدال‌های المپیک در مسابقات شیرجه سردمدار بودند اما به‌مرورزمان ورزشکاران چینی پرچم‌دار افتخارآفرینی در این رشته شدند؛ به‌طوری‌که آن‌ها در المپیک 2020 توکیو نیمی از مدال‌های مسابقات شیرجه در المپیک را از آن خود کردند. لازم به ذکر است که آمریکا و چین 73% از تمام مدال‌های شیرجه را طی المپیک‌های مختلف به دست آورده‌اند و بعد از آن به ترتیب آلمان، سوئد، روسیه، مکزیک، استرالیا، کانادا و بریتانیا در المپیک مدال کسب کرده‌اند.

امروزه انواع مختلفی از شیرجه وجود دارد و شیرجه روها به شکل‌های مختلف اعم از تخته فنری 3 متر، تخته فنری 3 متر هم‌زمان، سکوی 10 متر و سکوی 10 متر هم‌زمان، در المپیک به رقابت با هم می‌پردازند. 

تاریخچه شیرجۀ زنان در المپیک

اگرچه شروع حضور شیرجه در المپیک مربوط به سال 1904 است اما تاریخچه شیرجۀ زنان در المپیک مربوط به 16 سال بعد است. درواقع زنان تا سال 1912 حتی در رشتۀ شنا نیز حضور پیدا نکرده بودند. در المپیک سال 1920 در بلژیک، زنان برای اولین بار در شیرجۀ فنری سه متر به رقابت با یکدیگر پرداختند. لازم به ذکر است که در المپیک 1920 فقط 4 زن در المپیک شرکت کردند که همگی آمریکایی بودند. هم‌اکنون در المپیک، مردان در هر راند 6 شیرجه و زنان 5 شیرجه از خود به نمایش می‌گذارند. یکی از پرافتخارترین حضورها در المپیک مربوط به دختر 14 ساله‌ی چینی است که موفق به کسب مدال طلا در المپیک 2020 شد. نام این دختر کوان هونگچای است و جوان‌ترین مدال‌آور المپیک توکیو در رشتۀ شیرجه می‌باشد.

تاریخچه شیرجه در المپیک به ما نشان می‌دهد که این رشته تحولات زیادی در طول تاریخ داشته است. به همین خاطر لازم است به بررسی شیرجه در ادوار مختلف المپیک بپردازیم.

شیرجه در المپیک 2012 لندن

مسابقات شیرجه در المپیک 2012 لندن با حضور 136 شرکت‌کننده از 25 کشور در مرکز بازی‌های آبی لندن صورت گرفت. در این المپیک، شیرجه در کنار 3 ورزش آبی دیگر (شنا، واترپلو و شنای هم‌زمان) نمایان شد. ایالات‌متحدۀ آمریکا در مسابقات شیرجه در المپیک 2012 لندن، شاهد بهترین عملکرد ورزشکاران خود طی 24 سال اخیر بود. شیرجه روهای آمریکایی توانستند هر 4 مدال در شیرجه ی المپیک 2012 لندن را کسب کنند. دیوید بودایا  توانست رقیب خود گریگ لوگانیس را که دو سال متوالی برندۀ این مسابقات شده بود را شکست دهد و این‌چنین مدال طلا را به گردن خود آویخت. در این المپیک تمام مدال‌های طلای زنان نصیب کشور چین شد. به ترتیب، کشورهای زیر توانسته‌اند بیشترین مدال را در شیرجه در المپیک 2012 لندن کسب کنند: چین، آمریکا، روسیه، مکزیک، استرالیا، کانادا، بریتانیا و مالزی.

شیرجه در المپیک 2016  ریو

136 نفر از 29 کشور در رقابت‌های شیرجه در المپیک 2016  ریو در مرکز ورزش‌های آبی ماریا لنک شرکت کردند. در این المپیک تمام مدال‌های طلای زنان مجدداً نصیب کشور چین شد و تنها یک مدال طلای مردان در رشتۀ تختۀ فنری 3 متر هم‌زمان، به کشور چین تعلق نگرفت و نصیب حریف بریتانیایی شد. در مسابقات شیرجه در المپیک 2016  ریو اتفاق عجیبی افتاد که آن تغییر رنگ آب استخرها به سبز تیره بود. ابتدا ادعا کردند به دلیل گرمای زیاد و باد کم در آن منطقه  آب استخر مسابقات عوض شده است، آن هم در حالی که آب استخرهای مجاور در آن منطقه تغییر رنگ نداده بودند! البته بعدها با بررسی بیشتر متوجه شدند که به خاطر تمیز کردن استخر با ماده‌ای خاص این تغییر رنگ رخ داده است. در مسابقات شیرجه در المپیک 2016  ریو به ترتیب این کشورها بیشترین مدال را به دست آورده‌اند: چین، بریتانیا، آمریکا، ایتالیا، مالزی، مکزیک، کانادا، استرالیا و آلمان.

شیرجه در المپیک 2020 توکیو

در مسابقات شیرجه در المپیک 2020 توکیو از 8 مدال طلا در شیرجه، هفت تا از آن‌ها را چینی‌ها به دست آوردند  و فقط یک مدال طلا نصیب بریتانیا شد. در این المپیک مجموعاً 136 نفر از 30 کشور باهم در مرکز بازی‌های آبی در پارک ساحلی توکیو رقابت کردند. تاثیرگزارترین عملکرد در این مسابقه برای جوان‌ترین ورزشکار چینی که یک خانم 14 ساله بود و در بخش تاریخچه شیرجه زنان در المپیک به او اشاره شد می‌باشد. به‌طورکلی تا امروز بالاترین امتیاز پرش در المپیک را یانگ جیان در 2020 به دست آورده است. به ترتیب، نمایندگان این کشورها مدال‌های شیرجه در المپیک 2020 توکیو را به گردن آویختند: چین، بریتانیا، آمریکا، کانادا، آلمان، استرالیا و مکزیک.

شیرجه در المپیک 2024 پاریس

مسابقات شیرجه المپیک 2024 پاریس در مرکز ورزش های آبی پاریس و با حضور 136 شیرجه رو، برگزار خواهد شد. مسابقات به 4 شکل تخته فنری 3 متر، تخته فنری 3 متر هم‌زمان، سکوی 10 متر و سکوی 10 متر هم‌زمان انجام می‌شود. شیرجه در المپیک 2024 پاریس در 8 رویداد بین خانم‌ها و آقایان برگزار می‌شود. در این رقابت تعداد زنان و مردان برابر است و همه آن‌ها برای دریافت 8 مدال با یکدیگر مسابقه می‌دهند. در حال حاضر گروه زنان چین توانسته‌اند در مسابقات تخته پرش 3 متر، دو مدال طلا کسب کنند.

جمع‌بندی

به‌طورکلی در این مقاله به تاریخچه شیرجه در المپیک پرداختیم و متوجه شدیم اولین مسابقات شیرجه در المپیک بسیار ساده بودند اما به‌مرورزمان از سال 1904 تا 2024 تغییر و تحول یافته و پیشرفته‌تر شده‌اند. هم‌اکنون مسابقات شیرجه در المپیک در 4 شکل تخته فنری 3 متر، تخته فنری 3 متر هم‌زمان، سکوی 10 متر و سکوی 10 متر هم‌زمان برگزار می‌شود. درنهایت با بررسی شیرجه در ادوار مختلف المپیک دریافتیم که زنان ( خصوصاً بانوان چینی) سهم مهمی در مسابقات پرش در المپیک داشته و مدال‌های متعددی کسب کرده‌اند. اگر به سایر ورزش‌ها در المپیک علاقه‌مند هستید پیشنهاد می‌کنیم که بر روی تاریخچه ورزش شنا کلیک کنید.

منابع: وبسایتNBC ، وب سایت بیتوته