آموزش استارت شنا
آیا می‌دانستید آموزش استارت شنا یکی از مهمترین و پرچالش‌ترین بخش‌های این رشته ورزشی محسوب می‌شود؟ لحظه‌ای که شناگر با شنیدن سوت آغازین، تمام تمرکز و انرژی خود را برای یک پرش قدرتمند و دقیق به کار می‌گیرد. این لحظه کوتاه می‌تواند تعیین کننده موفقیت یا شکست در یک مسابقه باشد.
اما آموزش استارت شنا فراتر از یک پرش ساده است. این فرآیند نیازمند تسلط بر تکنیک‌های پیچیده‌ای از جمله تجسم ذهنی، هماهنگی حرکات بدن، تعادل روی سکوی لرزان و واکنش سریع است. مربیان حرفه‌ای با سال‌ها تجربه، متدهای منحصربفردی را برای آموزش موثر این مهارت حیاتی توسعه داده‌اند.
در این متن، به آموزش گام‌به‌گام استارت شنا از دیدگاه ریچارد کوئیک، یکی از مربیان برجسته و پرافتخار این رشته خواهیم پرداخت. با کسب دانش از تجربیات این استاد، شما نیز می‌توانید راز یک استارت قدرتمند و سریع را فرا گرفته و گامی موثر به سوی قهرمانی بردارید. پس همراه ما باشید.
استارت شنا چیست؟
آغاز حرکت در شنا که می‌تواند از روی سکوی کنار استخر یا از داخل آب انجام شود، استارت نامیده می‌شود. در سه رشته شنای اصلی شامل پروانه، قورباغه و کرال سینه، استارت از روی سکو در لبه استخر صورت می‌گیرد. اما برای رشته کرال پشت، شناگر از داخل آب و با گرفتن لبه استخر یا میله‌های مخصوص، حرکت خود را آغاز می‌کند.
تکنیک استارت از روی سکو که در گذشته استفاده می‌شد، بسیار ساده‌تر از روش‌های امروزی بود. در آن زمان، شناگر روی سکو می‌ایستاد، پاها را به اندازه عرض شانه باز می‌کرد، با پنجه پا لبه سکو را می‌گرفت، بدن را از کمر به جلو خم می‌نمود و سر را طوری نگه می‌داشت که رو به جلو را نگاه کند. سپس زانوها را خم می‌کرد و به محض شنیدن سوت شروع، با آوردن دست‌ها به جلو و باز کردن زانوها، خود را به آب پرتاب می‌نمود.
استارت از روی سکو
با گذشت زمان و مطالعه حرکات بدن، مربیان متوجه شدند که روش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند در پرتاب شناگر به فاصله‌های دورتر مؤثر باشد. امروزه، استارت از روی سکو به دو صورت انجام می‌شود: یکی با چرخش دست‌ها حول مفصل شانه و دیگری با خم شدن شناگر و گرفتن لبه سکو با دست‌ها. هر دو نوع این استارت‌ها توسط شناگران و قهرمانان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در آموزش استارت، باید توجه داشت که پس از شنیدن فرمان “آماده”، شناگر به لبه جلوی سکو می‌آید و با پنجه پا، لبه سکو را می‌گیرد. این نکته در هر دو نوع استارت باید رعایت شود، زیرا حتی در شیرجه‌های ساده نیز، این کار از سر خوردن شناگر جلوگیری می‌کند. این نکته باید در همان ابتدای آموزش پرش در آب، به شناگران آموزش داده شود تا بدانند که پنجه‌های پا، حالت گیرندگی دارد.
طبق قوانین فدراسیون جهانی شنا (فیفا)، برای هر خط استخر شنا، سکوی استارت با مشخصات زیر ساخته می‌شود: بلندی سکو از سطح آب باید بین 50 تا 75 سانتی‌متر باشد. سطح روی سکو باید حداقل 50 در 50 سانتی‌متر و از مواد غیرلغزنده ساخته شده باشد. حداکثر شیب سطح روی سکو نباید از 10 درجه نسبت به سطح افق تجاوز کند. در هر چهار ضلع طرفین سکو، شماره سکو باید به صورت قابل رویت نوشته شده باشد.
مشخصات سکوهای استارت
مشخصات سکوهای استارت در استخرهای شنا بر اساس قوانین فدراسیون جهانی شنا (فیفا) تعیین می‌شوند. برای هر خط شنای استخر، یک سکوی استارت با ویژگی‌های خاص ساخته می‌شود. ارتفاع این سکوها از سطح آب باید در محدوده 50 تا 75 سانتی‌متر قرار داشته باشد. سطح روی سکو حداقل باید ابعاد 50 در 50 سانتی‌متر را داشته و از مواد غیرلغزنده ساخته شده باشد. شیب سطح روی سکو نیز نباید بیش از 10 درجه نسبت به سطح افقی باشد. در هر چهار گوشه سکو، شماره آن باید به صورت واضح و قابل رویت نوشته شده باشد.
در سال 1967، محققی به نام هانوئر، تحقیقی درباره مقایسه دو نوع استارت انجام داد. او به این نتیجه رسید که در استارت با گرفتن لبه استخر، شناگر زودتر از سکوی استارت جدا می‌شود و سریع‌تر وارد آب می‌گردد. اما فاصله‌ای که طی می‌کند، با فاصله پوشش داده شده در استارت با چرخش دست‌ها متفاوت است.
در سال 1971، محققی دیگر به نام رفرد، برای مقایسه این دو نوع استارت، یک شناگر زن و 8 شناگر مرد را انتخاب کرد و در سه موضوع زیر تحقیق انجام داد: 1- زمان جدا شدن از سکو، 2- زمان پرواز، 3- زمان طی کردن فاصله ی 3.6 متر. او به این نتیجه رسید که هر دو نوع استارت در زمان پرواز برابر هستند، اما در دو موضوع دیگر، نتایج متفاوتی از یافته‌های هانوئر به دست آورد. یکی از دلایل برتری استارت با گرفتن لبه استخر این است که شناگر به محض شنیدن سوت شروع، سریع‌تر از سکو جدا می‌شود.
آموزش شنا و استارت درست چگونه است؟
قبل از هر توضیحی لازم به ذکر است که آموزش شنای آقایان و آموزش شنای بانوان نیاز به محیط مناسب و مربی حرفه‌ای دارد. اگر می خواهید شنا بیاموزید یا در این ورزش حرفه‌ای شوید از طریق سایت با ما در ارتباط باشید.
آموزش صحیح شنا و استارت شامل چند مرحله اساسی است:
1. آشنایی با محیط آب
قبل از شروع آموزش فنی شنا، باید کودکان و مبتدیان با محیط آب آشنا شوند. این کار با انجام تمرینات ساده مانند غوطه‌وری در آب، شناور ماندن و کنترل تنفس آغاز می‌شود. هدف این مرحله کاهش ترس و ایجاد احساس راحتی در آب است.
2. آموزش تکنیک‌های پایه
پس از آشنایی با آب، آموزش تکنیک‌های پایه‌ای مانند ضربات پا، ضربات دست و تنفس در شنا آغاز می‌شود. این تمرینات برای همه انواع شنا از جمله کرال سینه، پشت، پروانه و قورباغه ضروری است.
3. آموزش تکنیک‌های پیشرفته
بعد از تسلط بر تکنیک‌های پایه، آموزش تکنیک‌های پیشرفته‌تر مانند هماهنگی حرکات دست و پا، تنفس منظم و موازنه بدن در هر یک از انواع شنا صورت می‌گیرد.
4. آموزش استارت
آموزش استارت معمولا پس از تسلط نسبی بر فنون شنا انجام می‌شود. ابتدا اصول پایه استارت مانند گرفتن صحیح لبه استخر، زاویه خم شدن بدن و چرخش دست‌ها آموزش داده می‌شود. سپس تمرینات عملی استارت با تاکید بر سرعت واکنش و پرتاب صحیح انجام می‌گردد.
5. تمرینات پایانی
در پایان دوره، شناگران تمرینات ترکیبی شامل استارت، شنای کامل و گردش در انتهای استخر را تمرین می‌کنند تا آمادگی لازم برای شرکت در مسابقات را کسب نمایند.
نکات کلیدی در آموزش شنای رایگان شامل ایجاد محیط ایمن و آرامش‌بخش، شروع از سطوح آسان و پیشرفت تدریجی، تصحیح به موقع اشتباهات و ارائه بازخورد مناسب است. همچنین توجه به سن، سطح آمادگی جسمانی و انگیزه شناگران نیز بسیار حائز اهمیت است.
آموزش حرفه‌ای استارت شنا
آموزش صحیح استارت شنا توسط ریچارد کوئیک، سرمربی با تجربه شنا، به شرح زیر است:
1. در ابتدا، شناگر باید یک حلقه تصوری در آب را تجسم کند، به گونه‌ای که هنگام پرش، تمام بدنش از داخل این حلقه عبور کند. این کمک می‌کند تا شناگر پرش منسجم و یکپارچه‌ای داشته باشد.
2. آموزش با انجام استارت‌های ابتدایی مانند استارت با زانو شروع می‌شود و به تدریج به استارت کامل پیشرفت می‌کند.
3. استارت مسیر (Track Start) به دلیل تعادل بیشتر روی سکو، اجازه پرش سریع‌تر را به شناگر می‌دهد و به همین دلیل آموزش داده می‌شود.
4. برای استارت کرال پشت، شناگر باید یک ابرو یا نیم دایره را برای خود تصور کند تا حرکتش را هماهنگ نماید.
5. پس از آموزش انواع استارت‌ها، برگشت‌ها از انتهای استخر نیز آموزش داده می‌شود. ابتدا چرخش پایه معرفی می‌گردد و سپس به تدریج به برگشت کامل در انتهای استخر تبدیل می‌شود.
کوئیک بر آموزش گام‌به‌گام، از سطوح ابتدایی تا پیشرفته، و استفاده از توضیحات روشن و فیلم‌های باکیفیت تأکید دارد. این رویکرد، مجموعه آموزشی وی را به محصولی کاربردی و جذاب برای هر سطحی از شناگران تبدیل می‌کند.
نتیجه گیری
همانگونه که در این متن مشاهده کردیم، استارت یکی از مهمترین مراحل شنا است که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت شناگران در مسابقات داشته باشد. آموزش صحیح و حرفه‌ای استارت نیازمند رعایت مراحل گام‌به‌گام و تسلط بر تکنیک‌های پیچیده از جمله تجسم ذهنی، هماهنگی حرکات، تعادل و واکنش سریع است.
مربیان باتجربه‌ای مانند ریچارد کوئیک، روش‌های منحصربفردی را برای آموزش موثر استارت توسعه داده‌اند. کوئیک بر آموزش گام‌به‌گام از سطوح آسان تا پیشرفته، استفاده از توضیحات روشن و فیلم‌های باکیفیت تأکید دارد. این رویکرد، آموزش وی را به محصولی کاربردی و جذاب برای هر سطحی از شناگران تبدیل کرده است.
در نهایت، کسب دانش و تجربه از مربیان حرفه‌ای می‌تواند به شناگران کمک کند تا راز یک استارت قدرتمند و سریع را فرا گرفته و گامی موثر به سوی قهرمانی بردارند. پس با آموزش صحیح و تمرینات مداوم، می‌توان به تسلط کامل بر این مهارت حیاتی دست یافت.